Компьютерлік технологияның бағыттары

метки: Компьютерлік, Технология, Олданбал, Тапсырмалард, Олард, Білімі, Даярлау, Болаш

Ғылыми-техникалық прогресті жылдамдат

Жаңа заман мамандары меңгеруді қажет ететін білім, іскерлік – дағды ның да аяса үздіксіз кеңейіп, мазмұны толықтырылуда. Бұл кәсіптік және құзырлы лы қ деңгейі жоғары, өндірістің қарқынды даму жағдайына тез бейімделе білетін , кездескен проблеманың шеші мін өздігінен дербес жүзеге асыра алатын бәсеке ге қабілет ті маманды қ алыптастыру қажетті лі гінен туында йды .

Жаңа ғасырға

Ғылыми-зерттеу жұмыстарының ішінде компьютерлік оқыту мәселесіне ерекше мән берген Ж.А.Қараевтың (оқытудың компьютерлік технологияларын пайдалану жағдайында оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру), А.Ә.Шәріпбаевтың (компьютердің бағдарламалық және ақпараттық құралдарының дұрыстығын дәлелдеу), С.М.Кеңесбаевтың (болашақ мұғалімдердің ақпараттық технологияны пайдалана білу проблемалары), М.Ф.Баймұхамедованың (компьютерлік оқытудың бейімделген технологиясын құрастырудың моделдері), Ж.Ж.Жаңабаевтың (ақпараттық технологиялардың даму жағдайында мамандардың инженерлік-сызба да ярлығын жетілдіру) еңбектерінің кейбір бағыттары аса қызығушылық танытады.

Сонымен , ғылыми еңбектерге жасаған талдау жоғары өнер оқу орындары студенттеріне компьютерлік технологияны жүйелі меңгерту, оны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау мәселесінің күні бүгінге дейін шешімін таппай отырғанын дәлелдейді. Бар-ау , деген зерттеу еңбектерінде көркем графикалық факультеті студенттерін компьютерлік графика технологиясына үйрету (Л.Я.Нодельман), көркемдеу мамандықтары студенттерінің сабақ барысында компьютерлік графика арқылы шығармашылық қабілеттерін дамыту (В.В.Корешков), компьютерлік графиканы оқыту процесінде студент-дизайнерді кәсіби даярлау (О.В.Арефьева) проблемалары қарастырылады.

Демек, бүгінгі өндірістің талабынан шығатындай компьютерлік технологияны, Осы қарама-қайшылықтың шешімін іздестіру біздің зерттеу

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Қоғамның бүгінгі басты бағыттарының бірі – білім беру

«Ақпарат»

Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше, сауатты

Кейінгі жылдары, Болашақ өнер мамандарының әдіснамалық

Ғылыми зерттеулерге жасаған талдау (В.А.Сластенин, Н.В.Кузьмина, И.Я.Лернер, В.И.Орлов және т.б.) оқыту компоненттерінің құрамы әртүрлі болатынын көрсетеді. Солардың ішінд е біз В.И.Орловтың көзқарасына көбірек тоқталамыз. Ол оқуды үш компоненттің өзара байланысы ретінде қарастыруды ұсынады: оқытушы – мазмұнды оқу ақпараты – оқушылар. Сонымен бірге мазмұнды оқу ақпаратын оқу процесінің маңызды элементі ретінде қарастырады. Мазмұнды оқу ақпараты танымдағы сезімдік және логикалық бастау күшінің бірлігіне байланысты ұдайы тұтастықта болады. Оның жетекші бағыттары: перцептивтілік, ауызша, перцептивті-логикалық болып саналады деп түсіндіреді. Біз осы ой-тұжырымды қолдай отырып, өнер мамандарын даярлауда іргелілік пен практикалық-бағдарлық сипат қажет. Бұл өнер мамандарының әдіснамалық мәдениетін қалыптастыруда негіз болып саналады деп ой түйіндейміз.

Ақпараттық технология

... ғы немесе жаңа ақпаратгық технология деп компьютерлік ақпараттық технологияны ұғынамыз. Ақпараттық технологияның қалыптасу кезендері және негізгі ұғымдары Қоғамның қазіргі заман дәуіріңдегі ғылыми-техникалық прогрестің ... не білім базасында, электронды мұрағаттарда, аныктамаларда, энциклопедияларда белсенді түрде жұмыс істеуі деп анықтауға болады. Осыдан оқытудың ақпараттық технологиясын анықтауға ...

Педагогика ғылымында оқыту әдістеріне берілген жіктемелерді (М.И.Махмұто, Проблемалық әдіс

Әдетте, әдіснаманың ғылыми деңгейін белгілі бір ғылымының әдістері мен принциптерінің және білімдерінің жиынтығы құрайды. Болашақ өнер маманын жеке пәндер бойынша даярлауда әдіснамалық білімнің бұл деңгейі студенттердің ғылыми-жаратылыстану, жалпы техникалық, технологиялық, көркемдік-шығармашылық іс-әрекеттер әдіснамасы туралы көзқарасын қалыптастыруда байқалады.

Студенттердің ғылыми деңгейіндегі

«Ақпараттық технология»

Оқыту процесінде жаңа ақпараттық технологияны пайдалану:

— о қу — тәрбие процесінің барлық деңгейлерін белсен ден діруді;

— болашақ мамандарды көпсалада дамытуды;

— қоғамды ақпараттандыру жағдайында болашақ өнер мамандарын өмірге даярл ауды ;

— көлемді ақпарат процесіне негізделген әлеуметтік тапсырысты жүзеге асыруды қамтамасыздандырады.

«Жаңа ақпараттық технология » ұғымы компьютердің пайда болуымен және кең көлемде білім беру жүйесіне ендірілуімен байланысты. Компьютерді кәсіби тапсырмаларды шешу үшін пайдалана білу маман даярлығының міндетті компонентінің біріне айнала бастады. Сондықтан білім берудің алдына студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалану міндеті қойылып отыр.

«Компьют ерлік технология» болса , жиырмасыншы ғасырдың соңында, ғылым мен техниканың ерекше дамып, ғылыми-техникалық революцияның негізі қаланған кезеңде кең өр іс ала бастады. В.М.Глушковтың пайымдауынша, компьютерлік технология кешенді ғылым мен инженерлік , немесе арнайы пәндерден тұрады, шығармашылықты, жобалауды, ойлап табуды, баға берудің, жасап шығаруды, компьютерленген жүйені функционалдау (іске қосу), олардың әлеуметтік тәжірибедегі әсері мен қолдану аясының негізі болып табылады. ЮНЕСКО-ның құжаттарында «компьютерлік технология» терминіне үлкен мағына берілген : ақпарат жинау, талдау мен өңдеу, оған қоса ақпаратты өңдеу құралдары, микропроцессорларды басқа да электрондық жүйелермен үйлестіре білу.

Мультимедиялық технология

... қ аспектілері. Мультимедиялық технологиялардың оқыту үрдісіндегі ақпаратты-коммуникативті қызметі. Мультимедиа. Оқу үрдісінде ақпаратты экранда бейнелеуді ... формалардың өзара әрекеттесуi өздiгiнен тәртiп. Мультимедиа технологияны арнайы аппаратты және программалық құралдарды құрайды. Мультимедиа ... ған мәтін редакторының бірі. Қазіргі компьютерлік технологияларда орындауға болатын кез келген операция ...

Компьютерлік технология, Компьютерлік технологияны былайша топтастыруға болады:

1-с урет – Компьютерлік технологияның бағыттары

2-с урет — Компьютерлік технологияның қолданылуы және бағытталуы

Солардың ішінде «

Көркем — компьютерлік технология негізінен кескіндеме, сурет, сәндік-қолданбалы өнер, көркем және кітап графикасы, мүсін және т.б. графикалық пәндерге бағыттал ады . Әйтсе де, ол компьютерлік пәндерді толығымен ауыстыра алмайды. Өзіне тән « Adobe Photo Shop », « Adobe illustrat or », « Core l Draw ». « Fractal Design Painter », « 3D Studio Max » және т.б. мүмкіндіктеріне қарай бағытталап жасалған арнайы бағдарламалармен шектеледі.

Иллюстративті

Іс-құжаттық компьютерлік технология

Когнитивті

Сонымен , жоғарыда айтылғанның бәрі жаңа компьютерлік технологияны күнделікті өмірде (киноиндустрия, компьютерлік моделдеу және дизайн, білім беру саласы, полиграфия, үш көлемдегі графика және анимация, сәулет, видео өндіріс, мультимедиа және т.б.) кең көлемде пайдалануға болатынын дәлелдейді.

Ғалымдардың пайымдауынша, соңғы жылдары

Компьютерлік технологияның даму деңгейі, Компьютерлік технология құрамы үш, Барлық өндірістік міндеттер, Компьютерлік технологияны пайдалану

— студенттердің-болашақ өнер мамандар ының ж еке қабілеттерін ашуға және олардың жеке тұлғалық қасиеттерінің жетік дамуына;

— студенттердің танымдық қабілеттерінің қалыптасуына және шығармашылығы ның, өздігімен жетілуіне ұмтылуға;

— оқыту мен тәрбиелеу процесі мазмұнын, формалары мен тәсілдерін үнемі жаңартып отыруға септігін тигізеді.

Студент компьютерлік технологияны

Жоғары оқу

Ғылыми-з ерттеулерге жасаған талдау бізге компьютерлік технологияның жіктемесін өңделетін ақпараттың түріне қарай топтастыруға және қайсыбір технологияны өнер маманы ның кәсіби іс-әрекеттерінде пайдалан уға бо латынын қарастыруға мүмкіндік берді. Жіктеме шартты түрде төрт бағытты қарастырады: компьютерлік технологиялар, компьютерлік технологиялардың құралдары, кәсіби іс-әрекет түрлері, ғылыми-зерттеу жұмысы.

Бірқатар ғалым дардың еңбектерінде осы проблеманың кейбір бағыттары бойынша мынадай компоненттер қарастырыл ады:

— мазмұнды компоненттер – бұл бүгінгі білім беру мазмұнына компьютерлік технология негіздерін енгізуді, компьютерлік технология құралдары мен әдістерін барлық оқу пәндеріне пайдалануды болжайды (А.П.Ершов, В.С.Леднев, Е.И.Машбиц, И.В.Роберт, А.Я.Савельев және т.б.);

— іс-әрекеттік компонент — ақпараттық процесте өнер жүйесіндегі ақпараттық процестердің мәнінде және басқарудың жалпы теориясының негізінде оқыту процесінің ақпараттық моделін құруды көздейді ;

— компьютерлерді математикалық статистика әдістерін жүзеге асыру үшін пайдалан ады ;

— оқытуд ағы формальды және технологиялық мақсаттар ға , нәтижелер ге және т.б. оқыту технологиясы компоненттерін е мазмұндық сипаттама беріледі (А.И.Берг, В.П.Беспалько, Н.Ф.Талызина, Б.С.Гершунский және т.б.).

Жоғарыда айтылғандар

Әдетте, қайсыбір міндеттердің шешімі болмасын, зерттеуді

Бүгінгі зерттеулерде болашақ өнер мамандарын компьютерлік-технологияны, Компьютерлік технологияны оқытуда пайдалану – уақыттың талабы. Бүгінгі күннің

Ғылыми-педагогикалық әдебиеттер

О сының бәрін ескере отырып және ҚР-ның «Білім беру туралы» заңының басты міндетінің бірі – білім беру жүйесін ақпараттандыру, оқытудың жаңа технологиясын енгізу, бүкіләлемдік коммуникация желісіне шығу мәселелесін негізге ала отырып , біз «Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау тұжырымдамасын» жаса ймыз .

Тұжырымдама

— студенттерді ақпараттық орта жағдайында компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерге пайдалануға даярлау;

— ақпара ттық қоғам тұлғасының менталитетін қалыптастыру;

— ақпараттық қоғамда компьютерлік технологияның теориясы мен практикасын меңгерген тұлғаның өзін-өзі дамытудағы қабілетін қалыптастыру;

— әлеуметтің ақпараттануы ның тез өзгермелі жағдайында өз- өзінің үздіксіз білімін жетілдіруге қажеттілігі мен қабілетін қалыптастыру табылады .

Үздіксіз компьютерлік даярлықты

Әдетте, студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау процесі

Тұлғаның қалыптасуы,

— міндеттерді қоя білу және мақсатты анықтау;

— кәсіби маңызды ақпаратты анықтау және оны зерттеу;

— ақпаратты жинау, іздестіру, сақтау, өңдеу және көрсете білу технологиясын жасау;

— ақпаратты компьютерлік технологияны (электрондық кесте, мәліметтер базасы, мультимедиа, байланыс коммуникациялары және т.б.) пайдалану арқылы өңдеу.

Ғалымдардың

Әдетте, қайсыбір модель болмасын белгілі

Біз сонымен бірге с, Біздің зерттеп отырған

1-к есте – Студенттердің компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлығын қалыптастырудың өлшемдері, көрсеткіштері және деңгейлері

Ком — по — нент — тер	Өлшемдері	Көрсеткіштері	Деңгейлері
Мотивациялық	Компьютер — лік техноло — гияны меңгеруге және пайдалануға ынта-ықыласы	— компьютерлік технологияның әлеуметтік м әнін ұғынуы; — компьютерлік технологияны меңгеруге қызығушылығы; — компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекетте қажетсінуі; — компьютерлік технология арқылы өзін-өзі ұдайы жетілдіруі; — компьютерлік технологияны меңгеруге ынта-ықыласы	Жоғары: компьютерлік технологияны меңгеруге ерекше қызығ ады, әлеуметтік мәнін жақсы түсінеді , өзін-өзі ұдайы жетілдіреді; компьютерлік технологиядан кәсіби білімі терең, мазмұнды, оның әдіс тәсілдерін жетік меңгерген, бағдармаларды еркін пайдаланады; компьютерлік технологияда тапсырмаларды өздігімен дербес, еркін орындайды, бастаған ісін аяғына дейін жеткізеді, ақпарат материалдарын еркін қолданады; компьютерлік технологияда ақпарат материалдарын іскерлікпен пайдаланады, қажетті материалдарды жүйелі бірізділікте сұ рыптайды, шығармашылық тапсырмаларды орындауда ақпарат материалын ұтымды пайдаланады; өзінің тұлғалық кәсіби қасиеттеріне, жасаған туындыларына әділ баға береді. Жеткілікті: компьютерлік технологияны меңгеруге қызығады, мәнін түсінеді, бағалайды, өзін-өзі жетілдіреді; компьютерлік технологиядан білімі бар, оның мазмұнын біледі, бағдарламаларды мүмкіндігінше пайдаланады; компьютерлік технология ға тапсырмаларды орындай алады, бастаған ісін аяқтауға тырысады, ақпарат материалдарын пайдаланады; компьютерлік технология ға қажетті материалдарын сұрыптай біледі, шығармашылық тапсырмаларды орындауда ақпарат материалын пайдаланады; өзінің тұлғалық кәсіби қасиеттеріне, жасаған туындыларына ішінара баға бере ді . Орта: компьютерлік технологияны меңгеру қажеттігін түсінеді, ынта-ықыласы бар, ішінара ізденеді : компьютерлік технологиядан білімі үстірт, мазмұнын жетік білмейді, бағдарламалардың бәрін біле бермейді; компьютерлік технологияда тапсырмаларды оқытушының көмегімен орындайды, бастаған ісін үстірт аяқтайды, ақпарат материалын тұра қты пайдаланбайды; компьюетрлік технологияға қажетті ақпарат материалын оқытушының көмегімен сұрыптайды, шығармашылық тапсырмаларды орындауда ақпарат материалдарын өте сирек қолданады; өзінің тұлғалық кәсіби қасиеттеріне, жасаған туындыларын оқытушының көмегімен б ағалайды. Төмен: компьютерлік технологияның мәнін түсінбейді, қажетсінбейді, қызықпайды; компьютерлік технологиядан білімі жоқ, мазмұнын білмейді, бағдарламалардан түсінігі жоқ; компьютерлік технологияда тапсырмаларды орындай білмейді, бастаған ісін аяқтамайды, ақпарат материалдарын пайдаланбайды; компьютерлік технологияға қажетті ақпарат материалын сұрыптай білмейді, шығармашылық тапсырманы орындай алмайды; өзінің тұлғалық кәсіби қасиеттеріне баға бере білмейді, шығармашылық туындылар жасай алмайды
Интеллектуалдық-мазмұндық	Компьютер — лік техноло — гиядан білімі	— компьютерлік технологиядан кәсіби білімінің тереңдігі; — компьютерлік технология ның әдіс-тәсілдерінен білімі; — компьютерлік технология ны ақпаратты өңдеуде пайдалану білімі; — компьютерлік технология бағдарламаларын пайдаланудағы білімі; — компьютерлік технологияны шығармашылық кескінді жасауда пайдалану білімі
Эмоционалдық-еріктік	Компьютер — лік техноло — гияны кәсіби іс-әрекет — терде пайдалану — дағы еркіндігі	— компьютерлік технологияны пайдаланудағы ерік-жігері; — компьютерлік технология тапсырма ларын орындауда дербестік көрсетуі; — компьютерлік технология тапсырмаларын эмоционалды қабылдауы; — компьютерлік технология тапсырмалар ын белгілі бір нәтижеге жеткізуі; — компьютерлік технология ны пайдалануда ақпаратты материалдарды еркін енгізу
Шығарма ш ылық-іс-әрекеттік	Компьютер — лік техноло — гия дан практикалық іскерлігі және дағдысы	— компьютерлік технология ны пайдалану арқылы жаңа ақпаратты ала білу іскерлігі; — компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекетте еркін пайдалана білу іскерлігі; — компьютерлік технология ны пайдалануда қажетті материалдарды сұрыптай білу іскерлігі; — компьютерлік технология ны пайдалануда нақты бір операцияларды орындай білу іскерлігі; — компьютерлік технология ны пайдалануда меңгерген білімін шығармашылық пен пайдалана білу іскерлігі
Эксперт т ік-аналити — калық	Компьютер — лік техноло — гия ны пайдалау арқылы орындаған шығарма — шылық туындыла — ры н бағалау ы	— өзінің кәсіби даярлығын әділ бағалауы; — компьютерлік технологияны пайдаланудағы даярлық деңгейін бағалауы; — өзінің іс- әрекетінің нәтижесін салыстыруы, бағыттауы, бағалауы; — өзінің тұлғалық кәсіби қасиеттерін ой-елегінен өткізіп, бағалауы; — өзінің іс-әрекетіне өзі талдау беріп, әділ бағалауы

Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау

даярлықты арнайы курстарда қалыптастыру мүмкіндіктерін жоққа шығармайды. Біз, өз зерттеуіміздің тәжірибелі деректемелеріне сүйене отырып, компьютерлік технологияны оқытумен сәйкестендіре және арнайы курспен байланыстыра пайдалану тиімді нәтижелерге жеткізеді деп ой тұжырымдаймыз.

Сонымен бірге осы

— даярлықтың негіз г і кезеңі (1 курс – зерттеудің объектісі ретінде);

— даярлықтың іргелі кезеңі (2 курс — компьютерлік технология оқу құралы ретінде қолданылады;

— даярлықтың кәсіпті к кезеңі (3-4 курстар – компьютерлік технология кәсіби іс-әрекеттің құралы ретінде қолданылады ).

С туденттердің даярлығын қалыптастыру мақсатында әрбір кезеңде меңгерілетін білім мазмұнын құрылымдаймаз. Бірінші курста меңгертілетін «Информатика» пәні типтік бағдарламасына қосымша жаса лды . Қосымша теориялық білім мен практикалық іскерлікті бекітуге аса мән бер е ді және мынадай міндеттерді: компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалану білімін қалыптастырудың негіздерін қалау; студенттерді даярлық деңгейін өздігімен болжай білуге баулу; даярлықты қалыптастыру процесінде оқытудың дәстүрлі формалары мен әдістерін пайдалануға аса назар аудару және т.б. жүзеге асыруды көзде й ді. Бұл өз кезегінде компьютердің мүмкіндіктерін танып білуге және оны әртүрлі, тапсырманы, соның ішінде, кәсіби тапсырманы шешуде пайдалануға бағдарлайды, нақты айтқанда студенттер компьютерлік сауатты меңгереді.

Әлбетте, негізгі білім беру аясында сту

Біз осының бәрін ескере отырып, Арнайы курсты құрылым, Арнайы курсты жүйелі жүзеге асыру

Болашақ дизайнерлерге арнап ( 2-4 курс) « Компьютерлік г рафика» бағдарламасы даярланды (6 кредит – 270 сағат) ( 2-к есте). Бағдарламаның міндеті: компьютерлік графиканың түрлерін және олардың қолданылу аясын; компьютерлік графиканың даму тарихын; графикалық ақпараттарды сақтау тәсілдерін; әр түрлі графикалық пакеттердің ( « Adobe Photo Shop », « Adobe illustrat or », « Corel Draw » , « Fractal Design Painter », « 3D Studio Max » және т.б.) мүмкіндіктері мен олардың қолданылу аясын меңгерту болды.

Студенттерді компьютерлік

— « Pentium » , « Celeron » микропроцессорларында жұмыс жасайтын дербес компьютер;

— қ олданатын микропроцессордың тактілік жиілігі 460 МГ-тен кем болмау керек;

— о перативті жадыда сақтау ( RAM ) қабілеті 64 Мбайт және ( Extended Memory ) жадыда сақтау кеңейтілген түрі, егер « Windows 98-2000 , ХР » версиялары орнатылған болса, онда кем дегенде 128 Мгбайт-тан кем болмауы тиіс;

— компьютердің өз жадысының көлемі 8 Гбайт-тан төмен болмауы керек;

— магнитті жұмсақ дискі 3 ½ дюйм, көлемі 1,44 Мгбайт;

— 100 Мбайт-тық қосымша ақпараттарды жазуға арналған ZIP қондырғысы мен дискетасы;

— екі шүріппесі бар (манипулятор) «тышқан»;

— 10 1 шүріппесі және стандарт бойынша қосуға арналған DIN немесе РС/2 қосалқысы бар клавиатура;

— 800 х 600 немесе 1 дюймға 1240 х 768 нүктесі Super VGA мониторы немесе дисплейі;

2-к есте — «Өнердегі компьютерлік технология» атты бағдарламасының тақырыптық жоспары

№	Тақырыбы	Практ.	СОӨЖ	СӨЖ
1	2	4	5	6
2-курс (2-кредит)
1.	Corel Draw-векторлы графикалық бағдарламасымен танысу	4	4	4
2.	Бағдарламаның негізгі құралдарымен танысу және оларды қолдану жолдары	4	4	4
3.	Файлға сақтау, ашу, көшіру, экспорттау, импорттау ережелері	4	4	4
4.	Фильтрдің көмегімен түрлі эффектілер жасау	4	4	4
5.	Визитка, бланк бэйдж, фирмалық белгілер, стильдер жасау ережелері	4	4	4
6.	Жарнамалық плакаттар ды жасау жолдары	6	6	6
7.	Мамандыққа қатысты фирмалық белгі немесе логотип жасаудың жолдары	4	4	4
Барлығы:		30	30	30
3- курс (2 кредит)
1.	Adobe Photo Shop растрлы-графикалық бағдарламасымен танысу	4	4	4
2.	Бағдарламаның (АР) негізгі құралдарымен танысу және оларды қолдану жолдары	4	4	4
3.	Файлға сақтау, ашу, көшіру, экспорттау, импорттау ережелері	4	4	4
4.	Фото фильтрдің көмегімен түрлі эффектілер жасау	4	4	4
5.	Сканнер арқылы фото материалдарды бағдарламаға ендіру жолдары. Түрлі форматтар (JPEG,TIFF, PSD т.б.)	4	4	4
6.	Фото материалдармен жұмыс жасау жолдары (тазалау, коррекциялау, ретуш, кесу т.б.)	6	6	6
7.	Арнайы тапсырмалар реті (коллаж, плакат, фирмалық стиль, постерлер т.б.)	4	4	4
Барлығы:		30	30	30
4- курс (2 кредит)
1.	3 D Studio Max үш өлшемдегі графикалы-векторлық және анимациялық бағдарлама	4	4	4
2.	Мах бағдарламасындағы құралдар мен стандарттық бейнелермен (ромб, төртбұрыш, призма және т.б.) жұмыс істеу әдістемелері	4	4	4
3.	Бағдарламадағы моделдеу мен визуализациялау	4	4	4
4.	Арнайы эффектіні моделдердің көмегімен беру	4	4	4
5.	Объектіні визуализациялау, фотоны қондыру, фон, қатпарларды коррекциялау	4	4	4
6.	Үй салудың жолдары мен түстерді рет-ретімен қоя білу	4	4	4
7.	Арнайы эффектілер арқылы моделдеудің принциптері мен өзгерістер және текстура (фактура) енгізу	2	2	2
8.	Объектіге камерамен қарау, жарық беру және «Rendering» функциясын қолдану	4	4	4
Барлығы:		30	30	30

— жылдамдығы 40 немесе одан да жоғары компакт-дискіге (лазерлі табақ) жазатын ( CD-ROM ) қондырғы;

— MPC (Multimedia Personal Computer) пен бірге тұратын аудио адаптер;

— ақпаратты кіргізіп шығаратын MIDI порты;

— дыбыс шығаратын қосымша ( sound ) қондырғы;

— б аспаға шығаратын принтерлер реті (лазерлі, матрицалы, бүрікпелі — қатарлы (струйный);

— кең көлемді 600 мм суреттерді шығаруға немесе кесу құралы ретінде пайдалануға арналған қосымша плоттер қондырғысы;

— фото, слайд бейнелерді компьютерге ендіруге арналған сканнер қондырғысы;

— жоғары сапада фото-бейне түсіретін сандық фото аппарат;

— компьютерлі графикаға арналған бағдарламалық оқулықтар, көрнекілік құралдар, көр к ізбелер.

Жаңа заман технологиясы бойынша студенттерден тест алу және тест түрінде тапсырмалар дайындау үшін

Әлбетте, с туденттердің компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалану іскерлігін жетілдіру де арнайы пәндердің де рөлі ерекше. Осыған орай біз, арнайы пәндер циклына енетін әрбір пәндер бойынша («Жобалау», «Практикалық оқыту», «Конструктілеу», « Композиция » , «Шрифт») студенттердің шығармашылық-конструкторлық даярлығын қалыптастыруды көздейтін « Кескіндерді компьютер де жобалау» бағдарламасын жасадық. Бағдарлама студенттердің көркемдік-эстетикалық талғамын жетілдіруді, объектілерді (заттар, бұйымдар) жобалау, үлгілеу, конструкциялау, іскерлігін қалыптастыруды мақсат тұтады.

Бұл мақсат «

« Corel Draw » бағдарламасы бағыттық бейнелеудегі, суреттер салудағы үлкен мүмкіндігімен әйгілі . Ол: күрделі құралдармен, мәтінмен жұмыс жасауға ыңғайлы. Ондағы қолданылатын құралдарды пайдалана отырып, контурларды құруға, басқаруға, суреттер салуға, оларды әр түрлі түстермен бояуға, геометриялық формаларды келтіруге және бірінен – біріне өзгерту арқылы керекті объектіні алуға болады « Corel Draw » бағдарламасында, әсіресе, суретті бояу мен белгілі бір бұйымға градиенттік түс беру ыңғайлы. Бағдарламада салынған суреттің нәтижелі болуы ондағы түстердің үйлесімділігіне, контурдың дұрыс қойылуына байланысты. Мұнда форманы түрлендіруге, объектінің нобай сызығын орналастыруға, оған «тірі» заттың формасын беруге мүмкіндік бар.

« Corel Draw » бағдарламасы векторлық сызба жұмысын атқара алатындықтан, қай жерде сурет салу, сызба сызу, кесте сызу қажет болса, оны сол жерде қолдануға болады. Компьютерде күрделі жұмыстар ж асау үшін Corel Draw -та керекті құралдарды пайдалануы болатындықтан, мұндай әрекетті басқа бағдарламалардан іздеудің қажеті жоқ.

« Corel Draw » бағдарламасының көмегімен жылдам әрі жеңіл т ү р де түсті плакаттар, күнтізбек, жарнамалық буклеттер, хабарландырулар дайындап алуға болады. Бұл бағдарламаны жетік меңгеру өте күрделі процесс. Сондықтан « Corel Draw », « Corel Phot о -Paint », « Adobe Photo Shop » , «3 D Studio Max » , « Auto Cad » , « Braice » , « N Design » және т.б. бағдарламаларды жетік меңгерген адам ғана білікті «дизайнер» бола алады. Мәселенің шешімін де тез табады. Мәселен, кез келген бұйымның композициялық ш ешімін: эскизін түзу, түсін айқындау, пропорциялық үйлесімі мен сәндік әшекей таңдауда « Corel Draw » бағдарламысы арқылы іске асыруға болады.

Н ақты айтқанда, «Конструкциялау», «Жобалау», «Композиция» және т.б. пәндерді оқыту барысында компьютерлік технологияны тиімді пайдалану заман талабына сай жоғары білікті дизайнерлер мен сәндік- қолданбалы өнер саласы мамандарын даярлау да көмектеседі .

Студенттердің компьютерлік-технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалану даярлығын қалыптастыру мазмұны көрініс алған оқу-әдістемелік құралдарда пәнаралық байланыстарға аса мән беріледі. Өйткені , өнер түрлерінің қайсыбір түрінде болмасын (сәндік-қолданбалы, дизайн, театр, музыка және т.б.) өнердің басқа түрлері көрініс алады. Мысалы, сәндік-қолданбалы өнерде — сурет, кескіндеме, мүсін, этнодизайн, фольклор, археология, қолданылса, дизайнда — сурет, кескіндеме, мүсін, сәндік-қолданбалы өнер, этнодизайн, сәулет, көрініс алады, анимацияда — сурет, штрих, фольклор, әдебиет, музыка, тарихи туындылар, сәндік-қолданбалы өнер, кескіндеме, мүсін , хорерафия және т.б. пайдаланылады. Демек , сәндік-қолданбалы өнер басқа өнер түрлерімен тығыз байланыста дамып сапалы жаңа біртұтас көркемдік көрініс береді. Оларды бірінен – бірін бөліп қарастыру мүмкін емес. Компьютерлік технологияның информатика, математика, физика, геометрия, эклномика, менеджмент, маркетин және т.б. пәндермен байланысына да аса назар аударылады.

Тәжірибелі – эксперимент жұмысы, Анықтау эксперименті барысында

Үш кезеңнен тұратын қалыптастыру экспериментінің, бірінші кезеңінде (

Демек, жалпы ақпараттық технологиялардың алғашқы

Қалыптастыру экспериментінің

Оқу сабақтарының мақсаты мынадай дидактикалық материалдар

Осы кезеңде

Қалыптастыру экспериментінің үшінші кезеңінде (

болашақ дизайн және

Студенттердің білімі — тесттер жүйесі арқылы,

4-с урет –Компьютерлік технологиялар ( 3D Studio MAX ) арқылы жасалған үйдің ішкі көрінісінің перспективасы (интерьер)

сызбалар пайдаланылды. Студенттердің нақты тақырыптарға шығармашылықпен орындаған жобалары олардың компьютер бағдарламаларын жетік меңгергенін, тапсырмаларды орындауда аса тиімді пайдаланатынын көрсетті.

Студенттердің шығармашылық туындылары академияішілік көрмелерде көрініс алды, республикалық жарыстарда жүлделі орындарға ие болды. Мысалы: Алматы қаласы бойынша көше билбордына жарияланған үлкен конкурста «Графикалық дизайн» мамандығының 4 курстың үш студенті жеңімпаз атанды. «Интерьер» мамандыңы бойынша 4 курстың студенті «Алматы метросы» атты жобасымен Вербицкая Юлия бірінші орынды иеленді.

Сол сияқты, сәндік-қолданбалы өнер мамандығының студенттері, Тәжірибелі-эксперимент жұмысының соңғы

3-к есте – Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлығын қалыптастыру компоненттерінің даму деңгейлерінің көрсеткіштері (ЭТ – 86, БТ – 81) (%)

Компоненттері	Кезеңі	Жоғары		Жеткілікті		Орта		Төмен
		ЭТ	БТ	ЭТ	БТ	ЭТ	БТ	ЭТ	БТ
Мотивациялық	Басы	—	—	23 ,26	24,69	41,86	39,51	34,88	35,8
	Соңы	23,26	4,94	47,67	25,93	29,07	38,27	—	30,86
Интеллектуалдық-мазмұндық	Басы	—	—	17,44	19,75	32,56	30,86	50	49,38
	Соңы	19,77	3,7	41,86	20,99	34,88	30,86	3,49	44,44
Эмоционалдық-еріктік	Басы	—	—	11,63	13,58	29,07	30,86	59,3	55,56
	Соңы	18,6	—	38,37	14,81	40,7	34,57	2,33	50,62
Шығармашылық-іс-әрекеттік	Басы	—	—	17,44	19,75	29,07	34,57	53,49	45,68
	Соңы	18,6	2,47	34,88	19,75	44,19	35,8	2,33	41,98
Эксперттік-аналитикалық	Басы	—	—	15,12	17,28	32,56	37,04	52,33	45,68
	Соңы	11,63	—	45,35	19,75	40,7	37,04	2,33	43,21

5-с урет – Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлығын қалыптастыру деңгейлерінің қорытынды

нәтижелері

Қорытынды нәтижеден мынаны көруге болады: егер, эксперимент тобында басында ешбір студент жоғары деңгейді көрсетпесе, эксперимент , соңында 18,2 % жоғарылады; жеткілікті деңгейді алғашында 17,55 % көрсетсе, соңында 41,8 % жетті; орта деңгейді басында 32,43 % көрсетсе, соңында 37,43 % болды, төмен деңгейді басында 50,02 % көрсетсе, соңында 2,57 % төмендеді. Бақылау тобында айтарлықтай өзгеріс болған жоқ.

Сонымен, тәжірибелі-эксперимент жұмысы

ҚОРЫТЫНДЫ

1. Бүгінгі заман мамандарына қажетті білім, іскерлік, дағды аясының үздіксіз кеңе й іп, мазмұнының толықтырылып , жетілуі, кәсіптік және құзырлық деңгейі жоғары, өндірістің қарқынды даму жағдайына те з бейімделе алатын, кездескен проблеманың шешімін өздігімен жүзеге асыра алатын бәсеке ге қабілет ті маманды қалып тастыру қажеттігінен туындар отыр.

2. Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау нақты әдіснамалық тәсілдер кешенінің көмегімен (жүйелілік, технологиялық, тұлғалық-бағдарлық, іс-әрекеттік) шешімін табады.

3. Компьютерлік технологияның тарихи даму жолы оның негізгі бағыттарын саралап көрсетуге мүмкіндік береді: күнделікті баспа жүйесі, мультимедиа баспасы, жобалауды автоматтандыру жобасы (САПР), виртуалды жүйе, космостық жүйе, интернет жүйесі, үш өлшемдегі графика және анимация, киноиндустриясы.

4. Компьютерлік технологияны пайдалануға даярлық – тұлғаның компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдаланудағы тәжірибесін меңгеру деңгейін көрсететін және моватициялық, интеллектуалдық- мазмұндық, эмоционалды-еріктік , шығармашылық-іс-әрекеттік, эксперттік-аналитикалық компоненттерін біріктіретін тұлғаның қозғалысты дамудағы сапасы.

5. Тұжырымдама студенттерді жүйелі бірізділікте компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға бағдарлайды.

6. Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлығын қалыптастыру моделінің аясында мақсат, міндеттер, компоненттер, кезеңдер, мазмұн, құралдар, өлшемдер мен көрсеткіштер, деңгейлер, шарттар өзара бірлікте қарастырылады.

7. Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау мазмұны компьютерлік бағдарламаларды ( Corel Draw , Corel Phot о -Paint , Adobe Photo Shop , 3 D Studio Max, Auto Cad, Braice, N Design және т.б.) кезеңдеп меңгеру арқылы (негізгі, іргелі, кәсіптік даярлық кезеңдері) жүзеге асады.

8. Психологиялық-педагогикалық шарттар студенттердің компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлығын қамтамасыздандырады.

9. Оқу-әдістемелік кешен студенттердің компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға байланысты білімін жүйелеп, іскерлігін жетілдіреді, өздігімен дербес шығармашылық ізденіске бағыттайды.

10. Студенттерді компьютерлік технологияны кәсіби іс-әрекеттерде пайдалануға даярлау әдістемесі эксперимент барысында дәлелденген нәтижелерге негізделеді.

Жүргізілген зерттеу бойынша мынадай

1. Ұсынылып отырған тұжырымдаманы студенттердің кәсіби даярлығында пайдаланған жөн.

2. Модельді, өлшемдер мен көрсеткіштерді және психологиялық-педагогикалық шарттарды студенттерге компьютерлік технологияны меңгер т у барысында негізге алған жөн.

3. Оқу-әдістемелік кешен ді («Информатика» пәніне қосымша, «Өнердегі компьютерлік технология», «Компьютерлік графика», «Автомат — тандырылған и нтерактивті тестілеу жүйес і », « Кескіндерді компьютер де жобалау»» бағдарламалары, «Компьютерлік графика» оқу құралы, компьютерлік тапсырмалар) оқу процесінде пайдалануға болады.

4. Зерттеу нәтижелерін өнер мамандарының білімін жетілдіру институттарында пайдалану қажет.

Зерттеу проблемасы күрделі де көпсалалы проблеманы толығымен шешуді мақсат етпейді. Алдағы уақытта: болашақ дизайнерлерді компьютерлік технологияны практикалық әс-әрекеттерде пайдалануға даярлығын қалыптастыру; болашақ сәндік-қолданбалы өнер мамандарын оқу компьютерлік технология ны меңгерту процесінде кәсіби даярлау проблемаларды арнайы зерттеуді талап етеді.

Пайдаланылған әдебиеттео тізі

1. Интернет желісі

2. http://kk.wikipedia.org/wiki/Компьютерлік_технология

3. www.goole.ru