Курстық жұмыс
Пәні: «Автоматиканың элементтері мен қондырғылары»
Қабылаған: Қалышев Н.Н.
ассистент
« __ » __________ 2011
Орындаған: Қаражігітова Ж.
Топ БАУ-09-03
Нұсқа 18
Алматы 2011
МАЗМҰНЫ
Кіріспе |
3 |
1. Автоматтандыру есебінің реті мен алгоритмі |
4 |
2. Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық сұлбасы |
5 |
3. Қажетті құрал қондырғыларды таңдап дәлелдеу . |
6-7 |
4. Элементтердің жүктемелік сипаттамаларын есептеу |
8 |
5. Басқарудың алгоритмдік сұлбасын құру |
9 |
7. Программасы 8. Элементтердің электрлік сұлбасы |
10 11 |
Қорытынды |
12 |
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі |
13 |
КІРІСПЕ
Автоматтандырылған басқару жүйелері өндірісте берік орын тапты. Қазіргі кезде бір де бір заманауи өндіріс онсыз жұмыс істемейді. Өзіміз білетіндей, автоматты басқару жүйелері микроконтроллерлер негізінде жұмыс істейді. Қазіргі заманғы микроконтроллерлер ақпаратты жинаумен әрі өңдеумен айналысып, басқарушы сигналдар өндіреді.
Микроконтроллердің кең қолданысына байланысты оларды өндірушілер де көп. Ақпарат өлшеуіш датчиктердің өзі сан түрлі. Соған байланысты олардың көрсеткіштерінің жалпы стандарты жоқ.
Курстық жұмыстың мақсаты микроконтроллердің элементтерінде АРЖ жобалау . Берілген мақсатқа жету үшін келесі тапсырмаларды орындау керек:
- Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық сұлбасы;
- Автоматтандыру есебінің реті мен алгоритмі;
- Орындаушы және мән беруші элементтерін таңдау;
- Микропроцессорлық басқару элементін таңдау және соны дәлелдеу;
- Элементтердің жүктемелік сипаттамаларын есептеу;
- Элементтердің электрлік сұлбасын және элементтердің көрсеткіштер кестесін құру;
- Басқарудың алгоритмдік сұлбасы
н құру; - Программасын құру.
Автоматтандыру есебінің реті мен алгоритмі
Автомобмиль есігінде блокиратор орналасқан. Берілген келесі мәндермен контроллер орнату керек: қозғалтқышты қосу реле кнопкасынан, жүргізуші пультінің кнопкасынан. Келесі алгоритмді іске асыру керек:
- қозғалтқыш қосылғанда есік автоматты түрде жабылуы керек;
- «OPEN» кнопкасы арқылы есікті ашу;
- машина салонында түтін шықса, есік ашылсын және сигнализацияның апаттық шамы іске қосылсын.
- Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық схемасы:
Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық сұлбасы – басқару есептерін құру және анықтау мақсатында құрылады. Бұл курстық жұмыста автоматтандыру есептерін шешудің міндетті көрсеткіші – ол микропроцессорлық басқару элементін қолдану. Онда құрылымдық сұлбасы микропроцессорлық басқару элементінен – 1; кіріс элементтерінен – 2; орындаушы элементтерінен – 3 тұруы керек. Кіріс элементтері ретінде: кнопкалар, датчиктер, клавиатура қолданылуы мүмкін, ал орындаушы элементтер ретіндесоленоида катушкасы, реле катушкалары, сиреналар, қозғалтқыштар қолданылуы мүмкін. Құрылымдық сұлбада сигналдар бағытын және кері байланыстардың бағытын көрсету қажет.
1 2 3
К1
К2
К3
К4
Д1
Автоматтандыру жүйесіндегі құрылымдық сұлбаның микропроцессорлық басқару элементіне – микроконтроллер, кіріс элементтері, шығыс элементтері кіреді.
Кіріс элементтер ретінде:
- К1 – кнопкалары;
- Д1 – түтін датчигі;
- Д2 – жылдамдық датчигі.
Шығыс элементтер ретінде:
- Б – блокиратор;
Л1 – лампочка (дискретті сигнал)
Кіріс-шығыс саны мен түрлері:
- кірістер: дискретті – 3 шт;
- шығыстар: дискретті –2 шт;
Сонымен барлық кіріс-шығыс саны = 5 шт
Қажетті құрал қондырғыларды таңдап дәлелдеу .
Төменде Микропроцессорлық элемент PIC12F629 негізгі сипаттамалары берілген:
Қоректік кернеу 4.0В-5.5В Қоректену тогы 25 мА Бір порттың жүктемелік қабілеті 25 мА |
- 6 кіріс/ шығысы бар
- өнімділігі жоғары;
- 8 командасы бар;
- барлық командалар бір циклде орындалады;
- Өту командалары 2 циклда орындалады;
- Тактілік жиілігі — DC – 20МГц, тактілік сигналдың жиілігі — DC – 200нс;
- Жады: — 1024 х 14 сөз Flash жады программаның — 64 х 8, ақпараттық жады — 128 х 8 EEPROM
- Тура және жанама адресациялау режимдері.
Перефериялық модульдің сипаттамасы:
- Светодиодты қосудың жоғары кернеулік шығыстары бар;
- Аналогтық компаратордың модулі;
- Бір аналогтық компаратор;
- Компаратор үшін программалауға болатын тіректік кернеудің көзі;
- Басқа перифериялық модулі бар мультиплексірленетін кіріс;
- Компаратордың сыртқы шығысы;
- АЦП модулі
- Тіректік кернеудің кірісі;
- TMR0таймері – 8-разрядты;
Қоректендіру көзі — Venera Moon GG-2909:
- Кіріс кернеу — 90-220 В ~
- Шығыс кернеу — 5 В =
- Қоректену тогы 25 мА DC
«OPEN» кнопка – KTS-6700 сериясы:
- Ток көзі 25 мА DC
- Номиналды жұмыс кернеуі 5-12 В
Түтін датчигі – SLR-E модель:
- Номиналды жұмыс кернеуі 5-12 В
- Қоректену тогы 20 мА
- Жұмыс температурасы -10…50 °C
Лампалар – Kosmo 16 (715-012; 715-022):
- Қуат HD20W
- Кернеу 5В
- Қоректену тогы 20 мА
- Жұмыс температурасы -20…60 °C
- Линза түсі қызыл
- Жарқылдау жылдамдығы минутына 60-100 рет
Реле HJR4102-L-5VDC-S-Z 12VDC
Производитель: TIANBO
- Кіріс кернеу 5 В
- Шығыс кернеу 12VDC
- Ток көзі 25мА
TRP-35-1 – блокиратор (катушка):
- Қоректік кернеу көзі: 5-24 В
- Қоректік тоқ көзі: 25 mA
Орындаушы механизмнің қоректендіру көзі – Venera Moon NUR-19-01
- Кіріс кернеу 90-220 В
- Шығыс кернеу диапазоны – 1,5 В ÷ 24 В
- Қоректену тогы 25мА
- Шығыстар саны – 1
№ п/п |
Құрылғы аты |
Саны |
Қызметі |
Қоректік тогы |
Қоректік кернеу |
1 |
KTS-6700 |
1 |
Кнопка |
25мА |
5 В |
2 |
ИП-212-46 |
1 |
Түтін датчигі |
25мА |
5 В |
3 |
TRP-35-1 |
1 |
Блокиратор |
25мА |
12В |
4 |
СТД-544 |
1 |
Жылдамдық датчигі |
25мА |
5В |
5 |
Kosmo 16 |
1 |
Лампочка |
25мА |
5В |
6 |
HJR4102-L |
1 |
Реле |
25мА |
5В |
Элементтердің жүктемелік сипаттамаларын есептеу
Жүргізілген таңдауды ескере отырып, микробақылауыштың жүктемелік сипаттамасын есептеу керек. Бақылауышқа қосылатын әрбір құрылғы оның порттарында жүктеме болып табылады. Шығыстағы ток І п әрбір порт бойынша бақылауыштың паспорттық мәліметтерінде болады. Қосылатын құрылғының ішкі кедергісі де көрсетіледі, оны Rn деп белгілейік. Бақылауыштың қоректік кернеуі Vdd мен қосылатын құрылғының кернеуі тең немесе жуықтап бірдей болуы керек. Онда бақылауыштың шығысы бойынша жүктемелік токты Ом заңы бойынша есептейміз
I ні = Vdd / Rні → Rn = 5В/25 мА = 0,2 кОм
мұнда V dd = 5В және де In0 = In1 = In2 = In3 = In4 = 25 мА
I ні =Vdd / (Rні + R1 ) = 5В/ 0,2 кОм = 25 мА
Мұндағы түтін және датчиктері мен
Бұл кезде есептелген мән рұқсат етілген мәннен аспауы керек:
I пі ≥ Iні → 25мА ≥ 25мА
мұнда і – шығыс немесе кіріс каналының номері.
Контроллер шығыстары 5В-қа дейін, порттың әрбір шығысының тогы 25мА. Реленің кіріс кернеуі 5 В, шығыс кернеуі 12 В, ал блокиратор кірісі 12 В кернеу бөлгіштерін қолданбадым.
Басқарудың алгоритмдік сұлбасын құру.
жоқ
Программасы
include<p12F629.inc>
- org 0x000 ; программаны орындау нөлдік адрестен басталады
nop
nop
nop
org 05H ; 5-нші адрестен жалғастыру
START ; программа басын көрсететін белгі
CLRF STATUS ; STATUS регистрін тазарту.
BSF STATUS, RP0 ; RP0 битіне 1 санын орнатып 1-нші банкті таңдау
MOVLW B’00001111′ ; 4 кіші разрядын шығысқа, үлкен
; 4 разрядын кіріске орнату
MOVWF TRISB
CLRF TRISC
CLRF STATUS ; 0-нші банкті таңдау
CLRF PORTB ; B портын тазарту
CLRF PORTC ; С портын тазарту
KNOPKA
BTFSS PORTB,0 ;B-портының 0-ші битін 1-ге тексеру, 1-ге тең болса келесі командаға өту
GOTO DATCHIKSKOROSTI ;В-портының 0-ші биті 1-ге тең болмаса END меткасына көшеді
BSF PORT C,0 ;В-портының 0-ші биті 1-ге тең болса С-портының 0-ші битіне сигнал
DATCHIKSKOROSTI ;метка
BTFSS PORTB,1 ;B-портының 1-ші битін 1-ге тексеру, 1-ге тең болса келесі командаға өту